Profesor Lech Śliwonik otrzymał dyplom nagrody Ogólnopolskiej Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego im. Wiesława Klimczaka przyznanej Laureatowi  w roku 2023.

12 grudnia 2023 r. w zabytkowych wnętrzach Domu Literatury odbyło się spotkanie osób związanych w przeszłości z kulturą studencką. Gospodarzem był Prezes Związku Literatów Polskich Marek Wawrzkiewicz, który przywitał zebranych wspominając również swoją aktywność w ruchu studenckim. Animatorem cyklicznych spotkań ludzi związanych w przeszłości z kulturą studencką jest Eugeniusz Mielcarek.

W trakcie spotkania profesor Lech Śliwonik otrzymał dyplom nagrody Ogólnopolskiej Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego im. Wiesława Klimczaka przyznanej Laureatowi  w roku 2023. Prezes Fundacji prof. Krzysztof Szamałek wręczając dyplom wskazał na doniosłe zasługi Laureata na polu gromadzenia wiedzy, analizy, dokumentowania, propagowania i upowszechniania dorobku i znaczenia teatrów studenckich w kulturze narodowej. Lech Śliwonik jest człowiekiem instytucją w środowisku kultury, a zwłaszcza w badaniach teatru alternatywnego. Działalnością naukową w tym obszarze zajmuje się od czasu studiów na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Profesor ma znakomity dorobek naukowy, a także organizacyjny, był m.in. dziekanem i rektorem Akademii Teatralnej w Warszawie. Zajmuje się współpracą ze środowiskiem literatów, zwłaszcza  poetów. Propaguje dorobek młodego środowiska poetyckiego. Profesor Lech Śliwonik działał także w ruchu studenckim – Zrzeszeniu Studentów Polskich. Lech jest niezwykle skromnym człowiekiem. To za Jego zgodą i oczekiwaniem wręczenie nagrody nie odbyło się tak, jak planowaliśmy, w licznym gronie w formie seminaryjnej. Lech oczekiwał skromności i kameralności. Zatem stało się zadość, zgodnie z Lecha wolą i życzeniem, nagrodę wręczono w kameralnym i zacnym gronie.

Laudację przedstawiającą postać i osiągnięcia Laureata nagrody wygłosił Eugeniusz Mielcarek (tekst w załączeniu).

Po laudacji zgromadzeni posilili się potrawami wigilijnymi życząc sobie dobrych i szczęśliwych świąt  oraz lepszego Nowego Roku.

W spotkaniu udział wzięli:

Eugeniusz Mielcarek, Lech Śliwonik, Janusz Gast, Leszek Kamiński, Jan Ordyński, Lech Śliwonik, Maksymilian Celeda,  Krzysztof Malarecki, Andrzej Załucki,, Krzysztof Mroziewicz, Maciej Kosiński, Michał Korkozowicz, Stanisław Zarzecki.

Prezes Związku Literatów Polskich Marek Wawrzkiewicz (w środku) wita uczestników spotkania. Z lewej prof. Lech Śliwonik, z prawej prof. Krzysztof Szamałek

Eugeniusz Mielcarek – mistrz ceremonii wygłasza laudację na cześć Lecha Śliwonika

Wręczenie dyplomu nagrody fundacji profesorowi Lechowi Śliwonikowi

 

______________________________________________________________________________________________

LECH ŚLIWONIK

LAUDACJA

 

Lech Śliwonik od lat 60 – tych stał się człowiekiem instytucją w szeroko pojętym świecie polskiego teatru.

Studia na polonistyce UW w latach 1957 – 1963, członkostwo i aktywność w Zrzeszeniu Studentów Polskich, przekształcają się w intensywną obecność Lecha Śliwonika w życiu teatralnym..

Pracę naukową na UW zaczął po studiach podejmując tematy dotyczące poezji a przede wszystkim teorii literatury.

Ale rzeczywisty stopień zainteresowania Śliwonika problemami kultury współczesnej wyjawił sam w napisanej pracy „Teatry studenckie 1954 – 1989”.

Cytuję:

„Mogę to powiedzieć bez cienia przesady: w marcu lub kwietniu 1955 roku wszedłem do teatru studenckiego i pozostałem w nim bardzo długo. Moim początkiem był warszawski Teatr Satyryków STS i program „Czarna przegrywa, czerwona wygrywa”. Jestem dłużnikiem teatru studenckiego a Teatru STS przede wszystkim”.

Praca naukowa połączona z działalnością społeczną, organizacyjną, popularyzatorską doprowadzi Śliwonika do osiągnięcia stopnia profesorskiego i podejmowania ważnych obowiązków uczelnianych. Terenem działania i realizowania  pasji pedagogicznych, także programowych i organizacyjnych stała się  PWST – obecnie Akademia Teatralna w Warszawie.

Jest wykładowcą i wychowawcą pokoleń specjalistów wiedzy o teatrze pełniąc kolejno przez kilka lat stanowisko prodziekana Wydziału Wiedzy o Teatrze AT, w latach 1996 – 2002 – dziekana tegoż wydziału. Absolwenci tego wydziału to dziś aktywni krytycy teatralni. W minionym roku absolwent Wydziału, magistrant Lecha, obecnie profesor UJ, Tadeusz Kornaś, zrealizował w Instytucie Teatralnym cykl 9 wykładów pod hasłem „PRL: teatr studencki i inny”.

Społeczność akademicka wybiera profesora Śliwonika rektorem AT w 2002 roku i potem przedłuża kadencję o kolejne trzy lata do 2008 r.

Ceniony wśród rektorów warszawskich uczelni zostaje wybrany przewodniczącym  Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich.

Dzisiaj, przy uroczystym wyróżnieniu profesora Śliwonika przez organizację historyczną ruchu studenckiego trzeba przywołać inicjatywę profesora, z 2020 roku  –  przygotowanie fragmentu tekstu do Ustawy o szkolnictwie wyższym o kulturze studenckiej i jej znaczeniu w wykształceniu pokoleń polskiej inteligencji.  Pandemia /i min. Gowin/ zawiesiła przygotowania konferencji Rektorów i spowodowała odłożenie dyskusji nad projektem, ale temat i inicjatywa Lecha powinna owocować w najbliższym czasie.

Biografia i dorobek teatralny Profesora promowania w społeczeństwie polskim szlachetnej sztuki teatru i piękna języka polskiego zaowocował w kilku niezwykłych programach.

Idea obecności poezji i jej promocji w młodym pokoleniu wydała owoc 70 lat Konkursu Recytatorskiego. To najstarsza artystyczno-edukacyjna impreza ruchu amatorskiego w Polsce. Lech prowadzi ją od ponad 50 lat. Uczestnicy i laureaci, dziesiątki tysięcy osób, to również wybitni aktorzy współcześni, nauczyciele, animatorzy, krytycy teatralni, widzowie.

Jednocześnie powstawały lub kontynuowały swoją działalność inicjatywy nowe, choćby zawodowe i amatorskie festiwale Teatrów Jednego Aktora od końca lat sześćdziesiątych minionego wieku.  Te teatry popularyzowały  piękne słowo, wywiedzione z poezji w formę teatralną.

Od 1922 roku kształtowały się formy teatru szkolnego, który wg Lucjusza Komornickiego nie powinny naśladować teatru profesjonalnego i jego repertuaru.

To wtedy powstawał Związek Teatrów Ludowych, którego kontynuacją jest Towarzystwo Kultury Teatralnej. Lech Śliwonik kieruje nim od 1970 roku. Kontynuacja to sejmiki teatrów wiejskich prowadzone od 40 lat. Towarzystwo wydaje czasopismo SCENA. We wszystkich przedsięwzięciach Lech jest obecny dosłownie do dnia dzisiejszego.

Nie można nie podkreślić w działaniach Lecha Śliwonika ducha czystego społecznikostwa. Przez wszystkie lata dotacje czy granty, wyrywane często z trudem, nie wystarczały na zabezpieczenie realnych potrzeb i kosztów. A jednak Lech działał i jego efekty i autorytet we wszystkich środowiskach był gwarancją najwyższego poziomu edukacyjnego, artystycznego i rozliczeniowego.

Na tej panoramie długich lat aktywności Lecha Śliwonika w edukowaniu i promowaniu polskiego teatru i polskiego słowa we wszystkich kręgach społeczeństwa, można powiedzieć, że bez tego bogactwa byłoby trudno realizować przedsięwzięcia teatralne wymienione przez Rocznik Statystyczny 2021:

– 185 teatrów i instytucji muzycznych

– 30 000 przedstawień i koncertów

– 4,7 miliona widzów i słuchaczy.

A przecież dominującą formą działalności Leszka jest udział, aktywność, dokumentowanie, przewodniczenie, przeżywanie życia teatrów studenckich. Niezliczona ilość esejów, artykułów, monografii, charakterystyk, korespondencji tworzy wielką, choć rozproszoną ale dostępną Współczesną Encyklopedię Polskiego Teatru Studenckiego XX wieku i i początków XXI.

Śliwonika znają i szanują uczestnicy i twórcy wszystkich pokoleń studenckiego teatru. Leszek  jest postacią niezastępowalną w teatrze i kulturze studenckiej,  tak jak wzorzec z Sevres od 1989 a teraz stała Plancka od 2018 roku.

Nagroda Ogólnopolskiej Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego jest wyrazem szacunku i podziękowania Lechowi Śliwonikowi za całość tych pięknych i cennych dokonań.

Eugeniusz Mielcarek

WARSZAWA, 12 GRUDNIA 2023