ARCHIWUM
FACEBOOK
Wydarzenia kulturalne

Ważna nagroda dla książki – wywiadu z Lechem Raczakiem.

Miło nam przekazać, że na wniosek firmowany przez Stowarzyszenie Absolwentów UAM  w kategorii literatura popularnonaukowa i beletrystyka Nagrodę Główną Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk otrzymał Jacek Głomb za książkę Życie niedokończone. Z Lechem Raczakiem rozmawia Jacek Głomb,  wydaną przez Żywosłowie. wydawnictwo Kraków 2021
Recenzję książki autorstwa Krzysztofa Szamałka prezentowaliśmy niedawno w związku z promocją książki, która miała miejsce w Warszawie. Serdecznie polecamy wszystkim przyjaciołom Lecha Raczaka i sympatykom teatru studenckiego z okresu jego najlepszych lat…
_______________________________

Lech Raczak – Życie niedokończone.
Wydawnictwo Żywosłowie 2021. Z artystą rozmawiał Jacek Głomb.

22 lutego 2022 roku odbyła się w Warszawie promocja książki o życiu i twórczości Lecha Raczaka – legendarnego współtwórcy Teatru Ósmego Dnia, reżysera, autora, aktora słowem spiritus movens tego niezwykłego zjawiska w studenckim ruchu teatralnym od lat 60. XX wieku. Teatr powstał i największe chwile swojej sławy wiązał z Poznaniem. Do tej pory środowisko studenckie Poznania, tych z ZSP i SZSP oraz sympatyków teatru jest zintegrowane i tworzy swoją społeczność kultywując tradycję i historię działalności kultury studenckiej. Do Warszawy przyjechali na premierę książki niezmiennie aktywni od lat studenckich koledzy ze środowiska poznańskiego: Zbigniew Jaśkiewicz mecenas kultury, były przewodniczący Rady Okręgowej ZSP w Poznaniu, b. dyrektor naczelny Teatru Polskiego w Poznaniu; aktualnie członek władz Stowarzyszenia Absolwentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przewodniczący Rady Fundacji Orbis Tertius – Trzeci Teatr Lecha Raczaka, członek Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego oraz recenzent Fundacji Kultury Akademickiej, Zbigniew Theus związany z instytucjami kultury Poznania (m.in. CK Zamek, Teatr Nowy) oraz Tadeusz Zwiefka, absolwent prawa UAM, aktualnie poseł z Bydgoszczy. Towarzyszył im Marek Bykowski – poznaniak, związany głównie z kulturą muzyczną, stowarzyszeniami i instytucjami kultury, m.in. Kanclerz Uniwersytetu Muzycznego, od lat mieszkający w Warszawie. Spotkaliśmy się przed promocją książki w siedzibie Fundacji Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego. Dołączył do nas Eugeniusz Mielcarek wywodzący się z poznańskiego studenckiego ruchu kulturalnego, były działacz Zrzeszenia Studentów Polskich oraz przewodniczący zarządu Głównego Socjalistycznego Związku Studentów Polskich, b. wiceminister kultury. Spędziliśmy kilka godzin w siedzibie Fundacji na wspomnieniach i wartkich rozmowach, rytm rozmów był tak wciągający, że wszystkim nam ubyło lat, wciąż byliśmy działaczami studenckimi dyskutującymi o naprawie świata. Koledzy z Poznania opowiedzieli o swoich działaniach na rzecz zachowania pamięci o Lechu Raczaku i jego teatrze, gromadzeniu i udostępnianiu dokumentacji, integracji środowiska.
Po spotkaniu w Fundacji udaliśmy się na promocję książki do Baru Studio w siedzibie Teatru Studio na Placu Defilad. W promocji wzięło udział kilkadziesiąt osób – znających Lecha Raczaka bądź ceniących Jego twórczość (m.in. Adam Michnik, Lech Śliwonik, Grzegorz Gauden, Zygmunt Porolniczak, Zbigniew Gluza, Jacek Zembrzuski). Spotkanie prowadził Dariusz Kosiński z wydawnictwa Żywosłowie. O kulisach powstania wywiadu i następnie książki opowiadał Jacek Głomb, dyrektor Teatru Modrzejewskiej w Legnicy, którego zasługa w utrwaleniu autobiografii Raczaka jest niepodważalna i godna uznania. Fragmenty książki czytał aktor znany z ról filmowych, sceny legnickiej i warszawskiego Ateneum, Przemysław Bluszcz. W dyskusji głos zabrał Adam Michnik zaprzyjaźniony z Lechem Raczakiem podkreślając charakter wzajemnych relacji, współdziałanie w ruchu demokratycznej opozycji w Polsce, najważniejsze chwile w twórczości Lecha. Profesor Lech Śliwonik przedstawił swoją ocenę książki oraz omówił życie artystyczne Lecha Raczaka. Wieczór był pełen ciepła wspomnień, afirmacji Raczaka i teatru, koleżeńskich i artystycznych odniesień.
***
Kupiłem podczas wieczoru promocyjnego książkę „Życie niedokończone” i przeczytałem ją w kilka dni. Lech Raczak znakomicie posługuje się barwną i wciągającą polszczyzną (nie na darmo był absolwentem polonistyki). Opowiada o swoim życiu w domu rodzinnym, o drodze rozwoju artystycznego, o kolegach i przyjaciołach z ruchu studenckiego. Warto podkreślić, że książka jest pełna odniesień do Zrzeszenia Studentów Polskich (oraz SZSP), bowiem teatr działał w ramach życia organizacyjnego ZSP (ze wszystkimi blaskami i cieniami tej zależności). Lech Raczak jest obiektywny w ocenie organizacji i jej działaczy. Traktuje ich z sympatią i zrozumieniem. Przytacza rozmowy z Gienkiem Mielcarkiem, Aleksandrem Kwaśniewskim czy Adamem Kaczmarkiem. Jego opowieść jest pełna anegdot, ciekawych historii i zaskakujących zwrotów w historii rozwoju teatru. Po lekturze książki łatwiej jest zrozumieć ewolucję programową i twórczą teatru, zmian w składzie osobowym twórców i współpracowników teatru. W opowieści Raczaka można spotkać wiele smakowitych kąsków odnoszących się do paradoksów życia w PRL, przypomina to czasem filmy Stanisława Barei złożone z pojedynczych skeczy odtwarzających absurdy ówczesnego życia. Raczak opisuje szereg historycznych postaci mających swoje miejsce w narodowej kulturze (m.in. Stanisław Barańczak, Jan A.P. Kaczmarek), które współpracowały z teatrem na początku ich drogi twórczej.
Ważną częścią wspomnień Raczaka są kontakty z cenzurą, wśród cenzorów spotykał ludzi przyjaznych i sprzyjających teatrowi, jak i detalicznie wykonujących swoją pracę. Podobnie jest z milicjantami i pracownikami SB, byli i wśród nich ludzie warci pozytywnej pamięci o nich. Lech Raczak nie zapomina podłości jednych i pomocnej dłoni drugich. Sympatyczne wspomnienia Raczaka dotyczą postawy większości działaczy ZSP i SZSP, którzy przymykali oko na Jego opozycyjną działalność. Lech Raczak był bowiem długoletnim etatowym pracownikiem ZSP, a następnie SZSP. Poprzez tę szczerość i obiektywizm wypowiedzi książka jest prawdziwa i oddaje istotę charakteru i duszy Raczaka. Takim był przecież także w swojej twórczości, czasem trudnej do zrozumienia, czasem porywającej, ale zawsze prawdziwej i przeżytej do głębi.
Książka-wywiad z Lechem Raczakiem jest fascynującym kawałkiem historii Polski, historii teatru studenckiego i profesjonalnego, historii ruchu studenckiego Poznania i Polski. Każdy odbierze opowieść Lecha Raczaka inaczej, dostrzeże inne niż ja wątki i problemy, znajdzie więcej argumentów na wielkość Raczaka i lepiej zrozumie powody artystycznych zwrotów w Jego twórczości. Jedni podkreślą rolę Raczaka i Jego teatru na gruncie krajowym, inni wskażą na ogromne sukcesy teatru na zagranicznych festiwalach teatrów. Każdy ma bowiem prawo do subiektywnej oceny lektury i dlatego polecam tę książkę-autobiografię wszystkim myślącym, i tylko żal, że Lech Raczak nie opowiedział swojego życia do końca….

 

Krzysztof Szamałek

 

Serwis fotograficzny Sabina Madeja
Spotkanie w Fundacji

 


Od lewej: Eugeniusz Mielcarek, Zbigniew Jaśkiewicz, Marek Bykowski, Zbigniew Theus.

 


Od lewej: Krzysztof Szamałek, Eugeniusz Mielcarek, Medard Masłowski, Zbigniew Jaśkiewicz, tyłem, przy stole Tadeusz Zwiefka.

 


Od lewej: Krzysztof Szamałek, Eugeniusz Mielcarek, Medard Masłowski i stół okolicznościowo zastawiony…

 

Wieczór promocyjny książki w Bar Studio

 


Na scenie od lewej: Dariusz Kosiński, Jacek Głomb,
Adam Michnik.


Omawiający sylwetkę Lecha Raczaka oraz książkę prof. Lech Śliwonik.

 


Od lewej: Krzysztof Szamałek, Zygmunt Porolniczak, Janusz Gast, Lech Śliwonik.

 


Wokół stołu siedzą od lewej: Zbigniew Theus, Zbigniew Jaśkiewicz, Tadeusz Zwiefka, Adam Michnik, Krzysztof Szamałek, Zygmunt Porolniczak, Janusz Gast, Lech Śliwonik.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku, zmień ustawienia swojej przeglądarki.